การดูแลประคับประคอง (Palliative care) เป็นการดูแลผู้ป่วยที่มุ่งเน้นไปที่การบรรเทาความทุกข์ทรมานทั้งทางร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ โดยไม่มุ่งเน้นไปที่การรักษาโรคให้หายขาด การดูแลประคับประคองสามารถเริ่มต้นได้ตั้งแต่เริ่มได้รับการวินิจฉัยโรคมะเร็ง และสามารถดำเนินต่อไปควบคู่ไปกับการรักษาหลัก เช่น การผ่าตัด การให้เคมีบำบัด หรือรังสีบำบัด
ประโยชน์ของการดูแลประคับประคองสำหรับผู้ป่วยมะเร็ง
การดูแลประคับประคองสามารถช่วยบรรเทาอาการต่างๆ ของโรคมะเร็งได้ เช่น อาการปวด อาการคลื่นไส้อาเจียน อาการเหนื่อยล้า และอาการหอบเหนื่อย การดูแลประคับประคองยังสามารถช่วยปรับปรุงคุณภาพชีวิตผู้ป่วยมะเร็งได้ โดยช่วยให้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ และใช้เวลาอยู่กับครอบครัวและคนที่รัก
รูปแบบการดูแลประคับประคอง
- การดูแลประคับประคองในโรงพยาบาล
- การดูแลประคับประคองที่บ้าน
- การดูแลประคับประคองในสถานพยาบาลระยะยาว
- การดูแลประคับประคองแบบผสมผสาน
- การดูแลประคับประคองที่บ้าน
การดูแลประคับประคองที่บ้านเป็นรูปแบบการดูแลที่ได้รับความนิยม เนื่องจากผู้ป่วยสามารถอยู่ในสภาพแวดล้อมที่คุ้นเคยและได้รับการดูแลจากคนที่รัก การดูแลประคับประคองที่บ้านสามารถดำเนินการโดยทีมสหสาขาวิชาชีพ เช่น แพทย์ พยาบาล นักสังคมสงเคราะห์ นักจิตวิทยา และนักกายภาพบำบัด
บทบาทของครอบครัวและญาติ
ครอบครัวและญาติมีบทบาทสำคัญในการดูแลผู้ป่วยมะเร็งแบบประคับประคอง ครอบครัวและญาติสามารถช่วยดูแลผู้ป่วยด้านต่างๆ เช่น การดูแลด้านร่างกาย การดูแลด้านอารมณ์ และการดูแลด้านจิตใจ
การขอรับการดูแลประคับประคอง
ผู้ป่วยสามารถขอรับการดูแลประคับประคองได้จากแพทย์ประจำตัว หรือจากทีมสหสาขาวิชาชีพที่ดูแลผู้ป่วยมะเร็ง แพทย์ประจำตัวจะเป็นผู้ประเมินว่าผู้ป่วยมีความจำเป็นที่จะต้องได้รับการดูแลแบบประคับประคองหรือไม่ หากแพทย์ประจำตัวเห็นว่าผู้ป่วยมีความจำเป็นที่จะต้องได้รับการดูแลแบบประคับประคอง แพทย์จะส่งต่อผู้ป่วยไปยังทีมสหสาขาวิชาชีพที่ดูแลผู้ป่วยมะเร็ง
ทีมสหสาขาวิชาชีพที่ดูแลผู้ป่วยมะเร็งประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญจากหลากหลายสาขาวิชา เช่น แพทย์ พยาบาล นักสังคมสงเคราะห์ นักจิตวิทยา และนักกายภาพบำบัด ทีมสหสาขาวิชาชีพจะทำงานร่วมกันเพื่อวางแผนการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง โดยคำนึงถึงความต้องการของผู้ป่วยและครอบครัวเป็นหลัก